Metrostations als oudheidkundig museum

Het aanleggen van de metro in Athene verliep traag vanwege alle oudheden die in de bodem verborgen lagen en liggen. Elke keer dat de bouwers een nieuw gat groeven, vonden ze een graf, of een muur of een urn en moesten ze het werk staken. Dan kwamen de archeologen die met kleine penselen en kwastjes de voorwerpen schoonmnaakten en de juiste positie van de vondsten bepalden. Pas daarna kon er weer doorgewerkt worden. De metrostations in Athene zijn een kroon op het huwelijk tussen hightech transport en archeologie. De metrostations doen niet onder voor een oudheidkundig museum.

De treinen zijn van electronische snufjes voorzien maar zien eruit als oude treinen, wel schoon en snel. Ze zijn volledig geautomatiseerd en een vrouwenstem kondigt de volgende halte aan. Alle aanwijsborden zijn in het Grieks en in het Engels.

8 METROSTATIONS ALD OUDHEIDKUNDIG MUSEUM

1. Syntagma (lijn 2 en 3)
2. Monastiraki (lijn 1 en 3)
3. Acropolis (lijn 2)
4. Egaleo (lijn 3)
5. Omonia (lijn 1 en 2)
6. Larissa (lijn 2)
7. Syngrou-Fix (lijn 2)
8. Ethniki Amyna metrostation (lijn 3)

1. Syntagma metrostation
Lange marmeren gangen, zonder reclameposter, leiden naar beneden. Voordat je bij de treinen komt is er een gelaagde opgraving met artefacten uit verschillende periodes van de Atheense beschaving, van Byzantijns via Romeins tot klassiek Grieks en prehistorisch. In glazen vitrines zijn te zien: wijnamfora's, olielampen van klei en terracotta waterleidingen. Bij de aanbouw van het station stuitte men op overblijfselen van stadsmuren, een oude weg en zelfs een graftombe met een compleet skelet uit de 4e eeuw voor Christus die ook allemaal te zien zijn.

2. Monastiraki metrostation
Te zien zijn overblijfselen van een watergoot uit de Romeinse tijd en de gewelfde overkapping van de rivier de Eridanos, die ooit door het hart van Athene stroomde. Een recente toevoeging in de hal van het station is Chronos Sta Heria Mou (Time in my Hands) een kunstwerk gemaakt door Lida Papakonstantinou. Het wekt de indruk een gigantisch glas-in-loodraam te zijn, maar is in werkelijkheid gemaakt van 324 stukjes plexiglas.

3. Akropoli metrostation
Geheel in stijl met de oudheden bovengronds, staan in de hal afgietsels van sculpturen uit het Parthenon, waaronder de vier paarden van Helios en de mythologische figuren Dionysus, Demeter en Kore. Langs het perron is een gebeeldhouwd reliëf met ruiters te paard.

4. Egaleo metrostation
Egalo heeft de grootste collectie archeologische voorwerpen die tijdens de bouw van alle metrolijnen zijn gevonden. Bovengronds was de Iera Odos (de Heilige weg) die Athene verbond met Eleusis, een van de belangrijkste religieuze centra van de oudheid 22 km ten westen van Athene. Een deel van deze weg is net buiten het station te zien. In het metrostation staan artefacten verdeeld in twee afdelingen: de ene is gericht op begraafplaatsen en de andere op industriële activiteiten die langs de route plaatsvonden, zoals de productie van olijfolie, aardewerk, metallurgie, weven en ook een paard dat is verdronken bij een overstroming.

5. Omonia metrostation
Omonia is een goed voorbeeld van laat-negentiende-eeuwse grootsheid in het metrosysteem: elegant betegelde muren en prachtige bewegwijzering en belettering. Dit metrostation opende in 1895 en heringericht als ondergrondse station in 1930 voor lijn 1. In 2000 werd een perron voor lijn 2 toegevoegd. In de moderne verbindingshal tussen de twee lijnen zijn twee muurschilderingen die de drukte en mensenmenigte uit de omgeving voorstellen: spookachtige silhouetten die in een rij wachten en lijken op te gaan in de voorbijsnellende forenzen.

6. Larissa metrostation
Een knalrode bank bestaande uit een rij silhouetten die mannen voorstellen met identieke bolhoeden. Ze zijn een eerbetoon aan de personages van de griekse kunstenaar Yannis Gaïtis (1923-1984) die bekend is geworden door zijn schilderijen met steeds herhalende rijen mannen gekleed in geruite jasje en met een bolhoed op.

7. Syngrou-Fix metrostation
De twee enorme installaties, 'Photovoltaic Energy' en 'Light Signals' zijn geïnspireerd door de verkeerslichten en straatverlichting van de helder verlichte en indukwekkende Leoforos Syngrou, de brede laan bovengonds. De werken zijn van de Griekse kunstenaar Panagiotis Vassilakis (1925-2019), bekend om zijn kinetische sculpturen.

8. Ethniki Amyna metrostation
In de stationshal staan twaalf metalen bomen, die een dik bos lijken te vormen vanwege de refectie in de spiegels. Dit is een kunstwerk van Costas Tsoklis (1930). Op het perron staan sculpturen van Dimitris Kalamaras (1924-1997) 'De Dode Strijder', van Klearchos Loukopoulos (1906-1995) 'Stèle' en van Costas Coulentianos (1918-1995) 'Nieuwe Generatie IX'.

DE METROSTATIONS BEKIJKEN

Rode lijn 2 van noord naar zuid
Larissa – Omonia – Syntagma – Akropoli – Singrou Fix

Blauwe lijn 3 van oost naar west
Ethniki Amyna – Syntagma – Monastiraki – Egaleo

Op Syntagma is een overstapstation voor lijn 2 en 3
Monastiraki en Omonia zijn overstapstations voor lijn 1. Lijn 1 is de oudste metrolijn en rijdt alleen in het centrum van Athene onder de grond. Lijn 1 is 25 km en heeft 25 stations en omdat deze grotendeeld bovengronds rijdt, is het leuk om er een stukje mee te rijden voor het uitzicht en om in woonwijken van Athene te bekijken.